Првиот електронски компјутер

               Првиот електронски компјутер бил создаден во 1946 година и е познат под името ENIAC(Electronic Numerical Integrator And Calculator). Во него, конструкторите Џон Мокли и Преспер Екертвградиле 18.000 електронски ламби. ENIAC била огромна машина што зафаќала околу 150 квадратни метри површина и тежел 30 тони.

          Со ENIAC започнува првата генерација компјутери која траела до 1958 година. Голем недостаток на компјутерите од оваа генерација билo загревањето на електронските ламби. Тоа барало дополнителни уреди за ладење. Брзината на тие компјутери била мала, имале и мала меморија, а за паметење на податоците се користела дупчена хартиена картичка. Првата  генерација на компјутери е позната како ера на вакуумски цевки. Првиот направен електронски компјутер (проектот EDVAC - Electronic Discrete Variable Automatic Computer) се состоел од илјадници вакуумски цевки, зафаќал голема површина и ослободувал голема топлина при работењето на вакуумските цевки. Вакуумските цевкиодиграле голема улога во развојот на компјутерите. Тие се измислени во истиот период кога е измислена и сијалицата од страна на Томас Едисон (Thomas Edison) и имале улога на засилувач и преклопник. Без подвижни делови, вакуумските цевки на влез можат да примаат слаб сигнал и да гозасилат. Нивната втора улога е овозможување и прекин на протокот наелектрична струја. Овие две особини на вакуумските цевки ја овозможиле изградбата на првиот електронски компјутер. Овозможувањето ипрекинот на проток на струја овозможува дефинирање на овие две состојби како логичка единица и логичка нула. Тоа е причината што компјутерите работат само со логички единици и нули.

                 

           Втората генерација на компјутери се јавува во периодот 1959-1964 во т.н. ера на транзистори. Оваа ера трае кратко, но, не е помалку значајна од ерата на вакуумските цевки, за развојот на компјутерската технологија. Во 1947 година тројцата научници Џон Бардин (John Bardeen), Вилијам Шокли (William Shockley) и Волтер Бретеин (Walter Brattain) вработени во AT&T Bell Labs, ја измислиле замената на вакуумската цевка. Тоа е транзисторот, кој ги има истите функции како и ваккумската цевка - засилување на сигнали и улога на електронски прекинувач. За ова откритие, тие во 1956 добиле Нобелова награда за физика. Предностите на транзисторот во однос на вакуумската цевка се тие што тој е побрз во работата, има поголема доверливост и е поефтин за изработка. Транзисторите се изработуваат од полупроводници (германиум, силициум) кои ги има во изобилство, со што се овозможува пониска цена при нивното производство. Топлината што ја произведуваат транзисторите е многу помала во однос на онаа што ја произведуваат вакуумските цевки. Пронаоѓањето на транзисторот е само почеток на новата генерација понапредни компјутери. Со замена на вакуумските цевки со транзистори се овозможува намалување на димензиите на компјутерските системи во втората генерација, намалување на потрошувачката на електрична енергија, што се користела за нивно напојување, намалување на ослободената топлина, а со тоа и намалување на потребните разладни уреди за одржување на работната температура на компјутерските системи. Доверливоста натранзисторие е многу поголема во однос на вакуумските цевки. Тие може со децении да работат непрекинато и да функционираат без проблеми.

         Третата генерација на компјутери се појавува во периодот 1965-1970 и е наречена ера на интегрирани кола. Интегрираните кола, кои се нарекуваат и полупроводнички чипови се состојат од голем број на транзистори поставени на заедничка полупроводничка основа. Роберт Нојс (Robert Noyce) од Fairchild корпорацијата и Џек Килби (Jack Kilby) од Texas Instruments во 1958 година, независно еден од друг, ги открија можностите за користење на интегрираните кола. Поставувајќи огромен број на транзистори во еден чип и поврзувајќи ги во компактна целина, овозможиле огромно зголемување на моќта на компјутерите и значајно намалување на нивната цена. Џек Килби е добитник на Нобелова награда за физика во 2000-та година, за ова негово откритие. Од изработката на првото интегрирано коло, бројот на транзистори поставени во еден чип двојно се зголемувал секоја втора година, намалувајќи ги истовремено големината и цената на компјутерите и зголемувајќи ја нивната моќ. Третата генерација на компјутери можела да извршува инструкции во милијардити дел од секундата (10-6s). Физичката големината на компјутерите од третата генерација била многу помала од нивните претходници. За разлика од просторот кој бил потребен за сместување на компјутерите од првата и втората генерација (неколку десетици квадратни метри), за сместување на еден компјутер од третата генерација доволно било едно работно биро. И со третата генерација на компјутери продолжила генералната тенденција во развојот на компјутерските системи: намалување на димензиите, намалување на потрошувачката на електрична енергија потребна за работа на компјутерите, намалување на ослободена татоплина во нивното работење, зголемување на доверливоста и зголемување на брзината на обработка на податоците.

               Четвртата генерација на компјутери датира од 1971 година до денес. Оваа генерација на компјутери се нарекува и ера на микропроцесори. Се карактеризира со монолитни интегрирани кола, кои имаат милиони транзистори на единствен полупроводнички медиум и креирањето на микропроцесори (еден чип кој ја извршува целата процесирачка работа на компјутерот). Со тоа се постигнати поголема моќност и брзина на компјутерите. Помалите димензии на процесорите се пресудни за брзината на нивната работа. Електроните кои вршат размена на сигнали се движат со брзина блиска до брзината на светлината. Ако тие поминуваат помало растојание при работата на микропроцесорот, тогаш тој ќе дава побрз одѕив.

Во 1982 година, Јапонското министерство за меѓународна трговија и индустрија започнало проект под називот „Проект за петта генерација на компјутерски системи“. Идејата на овој проект била изградба на компјутерски системи кои би имале голема компјутерска моќ, користејќи паралелно процесирање на податоците. Целта била да се креира супер компјутер, кој би нудел можности за развој на вештачката интелигенција. Овие компјутерски системи требало да бидат нов скок во развојот на компјутерската техника. За разлика од претходните генерации, каде основната идеја била да се постават што поголем број на транзистори на заедничка (полупроводничка) основа, идејата на развојот на петтата генерација на компјутери е изработка на компјутер со повеќе процесори, кои би ги решавале проблемите паралелно. До ден денес, не можеме да кажеме дека во целост е остварена целта која се поставила пред петтата генерација на компјутерски системи од далечната 1982 година. Денес, скоро секој персонален компјутер има процесор со повеќе јадра, на кој обработката на податоците се прави паралелно, постојат алгоритми од вештачката интелигенција кои овозможуваат (ограничено) препознавање на говор, текст, лица итн, постојат алгоритми за играње на одредени логички игри (шах) кои играат подобро и од врвните професионалци за таа игра. Сепак, идејата за креирање на логички јазик кој би бил основа за креирање на софтвер за вештачка интелигенција се уште не е реализирана во целост. Проектот е затворен во 1992 година, после 10 годишно работење.